Hayaller uzay, gerçekler hüsran!
Sayıştay Denetçilerinin Sanayi Teknoloji Bakanlığı’na bağlı Türkiye Uzay Ajansı raporu, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “2023’de aya gideceğiz” ifadelerinin hayal olduğunu gözler önüne serdi.
Açıklanan Sayıştay 2022 yılı raporuna göre Uzay Ajansı’nın 2022 yılında planlanan bütçe gelirleri tutarı 61 milyon 293 TL, gerçekleşen tutar ise 1 milyar 121 milyon 466 TL oldu.
Gerçekleşen bütçe gelirleri içinde yüzde 77,33 oranı ile hazineden alınan bağış, yardım ve özel gelirler oldu.
7 MİLYON 711 BİN LİRA İLE AYA GİDİLECEK
Geçtiğimiz yıl 855 milyon 119 bin TL bütçe gideri olan ve amaçları arasında “Uzay ve havacılık teknolojileri alanında bilimsel ve teknolojik altyapıların ve insan kaynaklarının geliştirilmesi, kapasite ve yeteneklerin artırılması, uzaya bağımsız erişim imkânı sağlayacak tesis ve teknolojilerin kazanılması, uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri alanındaki uzmanlık ve bilgi birikiminden millî sanayinin diğer sektörlerinin de yararlanabilmesi için gerekli çalışmaları yapmak veya yaptırmak. Deneysel amaçlı uzay ve hava araçları, uzay ve yer sistemleri, alt sistemler, ekipman ve bileşenlerin geliştirilmesine, uzayın keşfine yönelik araştırmalar yaptırmak” bulunan Uzay Ajansı’nın bu amaçları gerçekleştirmek için sadece 7 milyon 711 bin 950 TL’lik mal ve hizmet alımı yaptığı belgelendi.
Kurum bütçesinin yüzde 96.23’ünün sermaye transferleri giderlerinin oluşturduğu da Sayıştay Denetim Raporunda yer aldı.
AYA GİTME HEDEFİ VAR
Öte yandan Erdoğan’ın “2023 aya gideceğiz” açıklamalarına rağmen 2022 yılında bu yönde hiç bir çalışmanın yapılmadığı da ortaya çıktı.
Ajans’ın internet sayfasında yürütülen üç proje şöyle sıralandı:
-Yerli atomik saatte uzay tarihçesi kazandırılması projesi UTAS_R, Türkiye’nin Kozmik Radyasyon Haritası KORAH ve Artırılmış X-Işını Zamanlama ve Polimetri Uydusu Projesi eXTP. “Aya gitme” ise Türkiye Uzay Ajansı’nın Milli Uzay Programı Strateji Belgesi’nde yer almadı.
-Konuyla ilgili olarak Ay Programı başlığı altında, “Ay yüzeyine milli teknolojilerle bir gezen araç göndererek, bilimsel deneylerle Dünya bilim ve teknolojisine katkıda bulunmak hedeflenmektedir.
